wesele jako dramat narodowy

Język polski. Dziady cz. II i Wesele. styl. Tak powstał dramat narodowy „ Wesele ”. Jest to symbol polskiego społeczeństwa. Podobnie jak Mickiewicz autor dramatu złamał trzy zasady jedności. Twórca neoromantyczny nawiązał do epoki. poleca 85 %. Nie zrozumiano u nas „Wesela” Wyspiańskiego, ani w Królestwie, gdzie raziło zbyt lokalne jego zabarwienie, ani nawet w Galicji, gdzie grunt, na którym powstał ten utwór, był miejscowy, a motywy swojskie, aż do osób żywych, wprowadzonych na scenę, i tła wziętego z natury. Odczuto tylko silnie – tu i tam – wrażenie niepokojące i przejmujący nastrój jakiegoś dramatu 14 lutego 2022 -- Zygmunt Balicki: „Wesele” jako dramat narodowy Nie zrozumiano u nas „Wesela” Wyspiańskiego, ani w Królestwie, gdzie raziło zbyt lokalne jego zabarwienie, ani nawet w Galicji, gdzie grunt, na którym powstał ten utwór, był miejsc 24 grudnia 2020 -- Stanisław Brzozowski: Sam na sam z klęską Teatr i dramat modernistyczny Teatr według modernistów stanowił najdoskonalsze wcielenie idei syntezy sztuk, ponieważ łączył w sobie wszystkie formy artystycznego przekazu: słowo, dźwięk, światło, kształt i barwę. Wesele to najwybitniejszy polski dramat modernistyczny i przy okazji największe dzieło w dorobku Stanisława Wyspiańskiego. Można powiedzieć, że utwór ten stanowi uwieńczenie artystycznej pracy artysty. Jest kwintesencją stylu Wyspiańskiego, który przesądził o jego trwałym miejscu w historii polskiej literatury. Oto najważniejsze cechy twórczości dramatycznej Stanisława Single Dresden Wandern Radtouren Kultur Reisen Dresden. Dzieło Wyspiańskiego jako dramat historyczny. Pierwszym argumentem przemawiającym za tym, iż jest to dramat historyczny będzie to, że niewątpliwie “Wesele” Wyspiańskiego to jeden z ważniejszych polskich utworów, bowiem porusza problem walki o zniewoloną ojczyznę i demaskuje polskie mity narodowe. Z tego powodu jest “tekstem zamkniętym”, trudnym do odczytania dla kogoś, kto nie jest zakorzeniony w polskiej historii, tradycji i kulturze, kto nie zna polskiej mentalności i odwiecznych marzeń o wolnej artykuł aby odblokować treśćDzieło Wyspiańskiego jako dramat historyczny. Pierwszym argumentem przemawiającym za tym, iż jest to dramat historyczny będzie to, że niewątpliwie “Wesele” Wyspiańskiego to jeden z ważniejszych polskich utworów, bowiem porusza problem walki o zniewoloną ojczyznę i demaskuje polskie mity narodowe. Z tego powodu jest “tekstem zamkniętym”, trudnym do odczytania dla kogoś, kto nie jest zakorzeniony w polskiej historii, tradycji i kulturze, kto nie zna polskiej mentalności i odwiecznych marzeń o wolnej ojczyźnie. Odbiór dramatu Wyspiańskiego jest o tyle trudny, że wymaga pewnej konkretnej wiedzy i zaangażowania intelektualnego. “Wesele” przynosi także wierny obraz ówczesnego społeczeństwa polskiego, jego problemów i mentalności, skupiając się głównie na stosunku do sprawy narodowej, na ukazaniu patriotycznej dojrzałości i świadomości rodaków, a także wzajemnych stosunków głównych warstw społeczeństwa, którego pewnym wyrazem była młodopolska “chłopomania”. Kolejnym argumentem przemawiającym na korzyść tej tezy jest aluzją do wydarzeń historycznych jest rozmowa Czepca z Dziennikarzem, przeprowadzona już na samym początku dramatu, o sytuacji panującej w Chinach: „Czepiec Cóż tam, panie, w polityce? Chińczyki trzymają się mocno!?” W Chinach w latach 1899 – 1901 miało miejsce tzw. powstanie bokserów. Było ono skierowane przeciwko cudzoziemcom zamieszkującym w tym kraju. Chińczycy uciskani przez europejskich kolonizatorów i misjonarzy, którzy głosząc ewangelię zwalczali tradycyjne wierzenia, zbuntowali się. Trzecim już argumentem potwierdzającym moją tezę jest wydarzenie historyczne w dramacie, rabacja galicyjska, której temat jako pierwszy poruszył Dziad, uczestnik zajść z 1846 roku: „(…) a ja bywał blisko, bywał, widziałem, patrzały oczy, jak topniał śnieg i krew spłukiwał (…)” Rabację galicyjską z 1846 roku sprowokowali Austriacy, którzy okłamali polskich, głodujących chłopów, że szlachta w ramach powstania krakowskiego szykuje przeciwko nim akcję zbrojną. Chłopi w bestialski sposób zamordowali blisko tysiąc szlachciców, najczęstszym sposobem zabijania było odpiłowywanie głów. Rabacja na długie lata pozostawała symbolem niechęci chłopstwa do inteligencji. Moim ostatnim argumentem będzie wydarzenie historyczne przywołane w dramacie Wyspiańskiego jest bunt chłopów ukraińskich skierowany przeciwko polskiej szlachcie z 1768 roku. Postacią, która przywołuje tamte zdarzenia jest Wernyhora: „Przypominasz krwawe łuny i jęk dzwonów, i pioruny, i rzeź krwawą, krwawe rzeki - -?” Tak więc czy „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego to dramat historyczny ? Mam nadzieję, że powyższymi argumentami udowodniłam tezę, iż „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego to dramat historyczny, który moim zdaniem powinien przeczytać każdy Polak. O narodowym charakterze dramatu świadczą przede wszystkim jego tematyka i liczne nawiązania do polskiej literatury romantycznej. Zasadnicza problematyka skupia się wokół sprawy narodowej, konieczności zerwania przez z Polaków z biernością i zgodą na niewolę. Całość ma wymowę patriotyczną, choć wiele narodowych mitów zostaje tu obalonych. Tematykę narodową zapowiada autor już w didaskaliach. Opisując wnętrze izby, wskazuje na wiszące tam obrazy – „Wernyhora” i „Kościuszko pod Racławicami” – symbole pojednania, wspólnej chłopsko-szlacheckiej sprawy. Symbole, które okażą się jednak puste. Tytułowe wesele jest tylko pretekstem do dokonania oceny polskiego społeczeństwa. Wspólne spotkanie chłopów i inteligencji stało się okazją do ukazania ich wzajemnych relacji. Dokonując oceny, autor okazał się uważnym i obiektywnym obserwatorem. Zwrócił uwagę na różnice dzielące obie grupy, na wzajemną niechęć i nieufność. Winą za taki stan rzeczy obarczył przede wszystkim wyższe warstwy, które powinny dążyć do pojednania i zjednoczenia sił w walce o dobro ojczyzny. Inteligenci mają poczucie wyższości, nie traktują chłopów jak pełnoprawnych obywateli, nie dostrzegają ich potencjału i gotowości do walki. Nie bez znaczenia jest fakt, że ocena społeczeństwa dotyczy przede wszystkim stosunku poszczególnych grup do sprawy narodowej. W pamięci chłopów i szlachty nadal żywe są dawne krzywdy: wyzysk i niewola chłopów, ale też rabacja galicyjska, kiedy to chłopi podburzeni przez Austriaków powstali przeciwko swoim panom i wymordowali ich niemal tysiąc. Obecna zgoda między klasami jest pozorna i powierzchowna. Ślub inteligenta z chłopką niczego nie zmienia w ich wzajemnych relacjach, uwypukla tylko różnice światopoglądowe. Fascynacja wsią to przejaw mody, kolejna próba oderwania się młodopolskiej inteligencji od szarości własnej egzystencji. O narodowym charakterze utworu świadczą też nawiązania do dzieł romantyków i przywołanie ważnych symbolicznych postaci. Z tego względu „Wesele” określane jest również jako dramat neoromantyczny, ponieważ sięga do tematyki narodowej i podobnych środków wyrazu. Autor wprowadza elementy fantastyki, folkloru, posługuje się symbolami, tworzy nastrój niesamowitości, przedstawia wydarzenia o doniosłym dla Polaków znaczeniu. Wśród tzw. osób dramatu pojawia się Wernyhora, bohater zapożyczony ze „Snu srebrnego Salomei” Słowackiego. Stary lirnik wspomina tragiczną historię Polski i przynosi nadzieję na wyzwolenie. Z kolei Hetman przywołuje skojarzenia z Widmem z II części „Dziadów” – okrutnym panem, bezlitosnym dla swych chłopów. Za jego sprawą przywołane zostają krzywdy, jakich przez wieki doświadczali chłopi. Kończąc utwór symbolicznym chocholim tańcem, stawia się Wyspiański obok romantycznych wieszczów – staje się wizjonerem przepowiadającym przyszłe losy ojczyzny. W strukturze dramatu jego charakter narodowy najwyraźniej zaznacza się w trzecim akcie. Kończy się wówczas weselna zabawa, powoli wstaje świt, cichnie muzyka. W pełnym napięcia oczekiwaniu ważą się losy narodu. Jednak zamiast Wernyhory i Archanioła pojawia się Jasiek bez złotego rogu. Szansa zostaje zaprzepaszczona, naród pogrąża się w marazmie. Polecamy również: Wesele - plan wydarzeń 1. Czepiec prowadzi z Dziennikarzem dyskusję na temat polityki 2. Zosia i Haneczka proszą do tańca drużbów 3. Pan młody wyznaje żonie miłość 4. Poeta prawi komplementy Marynie. Więcej » Geneza Wesela W 1900 roku Stanisław Wyspiański gościł na weselu swojego bliskiego znajomego – Lucjana Rydla. Więcej » Wesele - opracowanie (czas i miejsce akcji i motywy) „Wesele” odnosi się do wielu mitów narodowych, jednym z nich jest romantyczna idea poezji jako mocy mogącej wzbudzić uśpionego ducha narodu. W Młodej Polsce taka jej funkcja okazuje się nieaktualna, gdyż poezja nabrała zupełnie nowego znaczenia. Więcej » Wesele - charakterystyka postaci Pan Młody - pierwowzór postaci: Lucjan Rydel; młody inteligent, który decyduje się na ślub z „dziewczyną z ludu”. Więcej » Wesele - problematyka „Wesele” to wielki dramat narodowy. Wyspiańskiemu udało się dokonać trafnej analizy mentalności polskiego społeczeństwa, obalić narodowe mity i postawić pytania o przyszłość ojczyzny. Więcej » Zobacz również Wesele - plan wydarzeń Więcej Geneza Wesela Więcej Wesele - opracowanie (czas i miejsce akcji i motywy) Więcej Wesele - charakterystyka postaci Więcej Wesele - problematyka Więcej Losowe zadania Głoski dźwięczne i bezdźwięczne 1 Odpowiedz Więcej Wskaż aminokwasy, które ulegają reakcji ksantoproteinowej 0 Odpowiedz Więcej Prędkość kątowa 2 Odpowiedz Więcej Moc czajnika 1 Odpowiedz Więcej Cykl rozwojowy płazińca 0 Odpowiedz Więcej „Wesele” łączy w sobie realizm i fantastykę. Dzięki temu staje się utworem symbolicznym. Wyspiański charakteryzuje polskie społeczeństwo. Pokazuje, czym kierowali się ówcześni przedstawiciele inteligencji i wsi. Symbolicznie przedstawia całe polskie społeczeństwo. W bronowicka chata, jak w soczewce, pokazuje cechy polskiego społeczeństwa. Autor ocenia poszczególne grupy pod kontem gotowości do narodowego zrywu. Cechy i sposób myślenia bohaterów pokazany zostaje w ich rozmowach ze zjawami. Każda z nich coś symbolizuje. Postaci to głównie bohaterowie z polskiej historii. Stańczyk to symbol politycznej mądrości. Rycerz – Zawisza Czarny – świadczy o waleczności Polaków. Hetman to uosobienie narodowej zdrady. Upiór wspomina czasy mordu. Dokonali go chłopi na galicyjskiej szlachcie. Oprócz osób dramatu w „Weselu” występują symboliczne przedmioty i sceny. Dźwięk złotego rogu ma dać sygnał do rozpoczęcia powstania. Jasiek go gubi. Schyla się po czapkę z pawim piórem. Bardziej zajmują go rzeczy materialne, niż narodowe. Inne przedmioty mające znaczenie to kaduceusz czy dzwon Zygmunt. Do scen symbolicznych należy zasłuchanie, chocholi taniec, błędne koło. Pojawiają się one pod koniec dramatu. Symbolizują brak gotowości narodu polskiego na powstanie. Jego bierność. Życie i twórczość Stanisława Wyspiańskiego przypadły na epokę, historycznoliteracką, którą dziś najczęściej zwykliśmy nazywać Młodą Polską lub modernizmem. W wielu opracowaniach funkcjonuje z równym powodzeniem nazwa „neoromantyzm”, która zwraca uwagę na inną cechę twórczości modernistów – zakorzenienie w twórczości romantycznej i czerpanie z niej inspiracji i pewnych wzorców twórczych. Biorąc pod uwagę powyższe informacje, należy przyjrzeć się temu, z jakiego powodu moderniści określeni zostali neoromantykami. Powodów tych jest wiele, więc dyskutowanie o Weselu Stanisława Wyspiańskiego jako o dramacie neoromantycznym powinno opierać się na odnajdywaniu w nim tendencji, które ukonstytuowały literaturę romantyczną w Polsce. Przede wszystkim jest to podobieństwo tematyczne. Głównym wątkiem Wesela jest wyzwolenie narodu polskiego spod jarzma zaborców, a szerzej – obserwowanie tendencji panujących w społeczeństwie polskim, doszukiwanie się przyczyn upadku narodowego oraz szukanie możliwych dróg wyjścia z ciężkiej sytuacji. Taką samą tematykę obejmowały najważniejsze dzieła wielkich romantyków – Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego czy Zygmunta Krasińskiego. Dziełom tym towarzyszył również podobny patos i nieraz wręcz tyrtejski nastrój. Poza podobieństwami tematycznymi, Wesele z dziełami romantyzmu łączy również dobitne podobieństwo w sposobie widzenia i konstruowania świata przedstawionego. To romantycy zaczęli wprowadzać do literatury elementy fantastyczne, spersonifikowali świat przyrody i nadali literacki kształt wszelkiego rodzaju duchom, zjawom i upiorom. Miało to za zadanie wprowadzenie odbiorcy w stan pewnego metafizycznego zaniepokojenie, co zwiększało efekt oddziaływania literackiego. Można odnieść wrażenie, że podobnym tropem poszedł Wyspiański dopuszczając w Weselu do głosu wszelkie „zjawy”, upiory, postaci legendarne czy duchy dawno nieżyjących osób. Związany z powyższą obserwacją jest również fakt, że cała epoka modernizmu zapożyczyła od romantyzmu zainteresowanie światem natury. W romantyzmie było to dostrzeżenie jej mrocznej potęgi, przytłaczającej jednostkę lub konfrontującą się z nią – w Młodej Polsce zaś raczej zainteresowanie wsią i życiem ludzi na niej żyjących, ale raczej powierzchowne i traktowane jako alternatywa dla życia miejskiego. W Weselu owa fascynacja jest wręcz zalążkiem całej fabuły: zabawa w bronowickiej wsi jest bowiem celebracją zaślubin mieszczanina i inteligenta z dziewczyną pochodzącą ze wsi. Stanisław Wyspiański w swoim dramacie podjął mnóstwo współcześnie aktualnych dla niego problemów, a jednym z nich było miejsce artysty i jego rola w społeczeństwie, zwłaszcza w skomplikowanych momentach historycznych, którego Polacy niewątpliwie doświadczali. Cała Młoda Polska przesiąknięta była filozofią gloryfikującą artystów jako jednostki wybitne, obdarzone niemal boskim darem, co niejako predestynowało je do kontrowersyjnego życia, twórczości artystycznej i przewodzenia zbiorowościom. Również i takie pojmowanie jednostek twórczych wywiedzione zostało bezpośrednio z romantyzmu. Wystarczy przypomnieć sobie Konrada z Dziadów cz. III Adama Mickiewicza, czy tytułowego Kordiana z dramatu Juliusza Słowackiego. Jak więc widać, nie ulega wątpliwości, że Wesele jest dramatem neoromantycznym. Jego neoromantyzm nie jest jednak dziełem przypadku, a wynika ze świadomej gry literackiej autora z tradycją polskiej sztuki, którą wykorzystuje do przekazania odbiorcy współczesnych treści. Wyspiański w „Weselu” posługuje się wyrazistymi symbolami, które są nośnikami określonych znaczeń i funkcji. W dramacie odnajdziemy zatem symboliczne postaci, działania oraz rekwizyty. Cały akt II „Wesela” przybiera kształt swoistego seansu zjaw i duchów. Pojawiają się wówczas tacy symboliczni bohaterowie, jak Widmo (symbol romantycznej miłości), Stańczyk (symbol bezsilności), Rycerz (symbol marzeń o wielkich czynach), Hetman (symbol zdrady), Jakub Szela (symbol rzezi galicyjskiej) oraz Wernyhora (symbol narodowego odrodzenia). Symboliczna jest również czasoprzestrzeń utworu. Bronowicki dwór, niczym Mickiewiczowskie Soplicowo, stanowi niejako miniaturę całej Polski, w której współistnieją elementy chłopskie i szlacheckie. Ważną funkcję pełnią wiszące na ścianach obrazy: „Wernyhora” oraz „Bitwa pod Racławicami” Jana Matejki. Odnoszą się one do tych momentów polskiej historii, w których chłopi i inteligencja jednoczyli się w obronie ojczyzny. Bardzo istotnym symbolem w dramacie jest złoty róg, który Wernyhora ofiarowuje Gospodarzowi. Jego dźwięk ma przebudzić uśpione serca rodaków i przygotować ich do walki o wolność. Gospodarz oddaje jednak złoty róg Jaśkowi, a sam zasypia. Gest ów oznacza, że inteligencja nie chce pełnić przewodniej roli i zrzeka się jej. Zgubienie złotego rogu przez chłopa stanowi zaś symbol zaprzepaszczenia szansy na odzyskanie wolności. Ważna jest również czapka z pawimi piórami, po którą schyla się Jasiek, gubiąc przy okazji złoty róg Wernyhory. Oznacza ona przywiązanie chłopstwa do wartości materialnych, które są dla nich najważniejsze. Z kolei sznur zostający w rękach chłopca po zgubie przypomina zaś o zniewoleniu Polaków. Pozytywnym symbolem w „Weselu” jest natomiast chochoł jako snop okrywający podczas zimy krzak róży. Można bowiem przypuszczać, że podobnie jak chochoł jest zrzucany na wiosnę, tak Polacy zrzucą kajdany i odzyskają niepodległość. Z kolei chocholi korowód w końcowej scenie dramatu stanowi symbol marazmu i zniewolenia polskiego społeczeństwa. Rozwiń więcej

wesele jako dramat narodowy